
Over-drijven
Lukt het jou, net als onze professor Stuntel, om ijsblokjes te laten zweven in vloeistof?
De wetenschap erachter
Alles om ons heen is gemaakt van piepkleine bouwsteentjes. Soms zitten deze bouwsteentjes heel dicht bij elkaar en soms juist wat verder uit elkaar. Dit noemen we "dichtheid": dicht bij elkaar heet hoge dichtheid en verder uit elkaar heet lage dichtheid.
De dichtheid van waterijs is lager dan die van vloeibaar water. Hierdoor drijft het water-ijsblokje op water.
De dichtheid van olie-ijs is hoger dan die van vloeibare olie. Daarom zinkt het olie-ijsblokje naar de bodem.
De dichtheid van vloeibare olie is lager dan die van water. Hierdoor drijft vloeibare olie op water.
Maar... de dichtheid van water ijs is weer lager dan de dichtheid van vloeibare olie. Waterijs zal dus drijven op olie.
Benodigdheden
* Zonnebloemolie.
* Een kan met kraanwater.
* Een ijsblokbakje.
* Twee glazen.
* Vriezer.
* Zeil, plastic tafelkleed of vuilniszak om op te werken in verband met de olie.
Experiment
dag 1 - de voorbereiding
stap 1
Vul de helft van je ijsbokblakje met water en de andere helft met olijfolie.
stap 2
Stop het ijsblokbakje in de vriezer (zodat je ijsblokjes van water en van olie krijgt).
De witte blokjes zijn van olie en de transparante van water.
dag 2 - het proefje
stap 3
Haal de blokjes uit de vriezer en uit het ijsblokbakje.
stap 4
Vul één glas voor ⅓ deel met water en voeg een water-ijsblokje toe. Kijk wat er gebeurt.
stap 5
Vul het andere glas voor ⅓ deel met olie en voeg een olie-ijsblokje toe. En wat gebeurt er dan?
stap 6
Giet de inhoud van het tweede glas (olie en olie-ijsblokje) in het eerste glas erbij. Let goed op; wat zie je nu?
Let op
Werk op een tafel of keukenblad dat je afdekt met plastic, omdat je met olie gaat werken.
Verder experimenteren
Je kunt dit proefje uitbreiden door ook andere soorten olie te gebruiken.
En wat gebeurt er als je zout toevoegt aan het water? Heeft dit een ander effect?
Ook interessant
Hetzelfde idee geldt voor luchtballonnen. Een luchtballon stijgt, omdat de hete lucht binnenin een lagere dichtheid heeft dan de koude lucht buiten de ballon. Daardoor gaat de ballon omhoog!
