Chemie in de keuken
“Huis, tuin en keukenwetenschap”
- SCROLL DOWN -
Wetenschap in en om het huis
Denk je aan chemische reacties, dan denk je aan explosies, mondkapjes, veiligheidsbrillen en giftige stoffen, maar het kan veel eenvoudiger. Elke dag zie je misschien wel tientallen chemische reacties zonder dat je het in de gaten hebt. Je fiets is een beetje aan het roesten, je vader bakt een eitje, je zusje maakt cupcakes; dit zijn allemaal chemische processen.
Doe een zetmeelproef, maak kennis met het verschijnsel ‘oppervlaktespanning’ en experimenteer met de dichtheid van verschillende vloeistoffen uit het keukenkastje.
een voorproefje
De proef met cola en mentos is misschien wel bekend en natuurlijk een goed voorbeeld van huis, tuin en keukenwetenschap. Maar wat nu als je het iets groter aanpakt?
Onderwijs
Je leert dat:
-chemische reacties plaatsvinden in laboratoria, maar ook in de keuken.
-gasbubbels en kleurveranderingen aangeven dat er een chemische reactie plaatsvindt.
-zetmeel een voedingsstof is die ons energie geeft en bijvoorbeeld in macaroni zit.
-jodium een indicator voor zetmeel is.
-vloeistoffen verschillende dichtheden hebben en dus ook een ander drijfvermogen.
- olie lichter is dan water, daarom blijft het op water drijven.
Proefje voor thuis
Je hebt nodig:
Chinese kool, 4 verschillende kleuren voedingskleurstof, schaar, lepel, 4 doorzichtige drinkglazen, water
Tip: je kunt dit experiment ook doen met bijvoorbeeld selderij of met anjers.
Stap 1: Vul elk glas voor een kwart met water.
Stap 2: Voeg een paar druppels voedingskleurstof toe aan het water om vier verschillende kleuren te maken. Je kunt ook proberen een paar kleuren te mengen.
Stap 3: Roer het water en de voedingskleurstof in het eerste glas goed door elkaar. Herhaal dit in ieder glas en zorg ervoor dat je na elk glas je lepel schoonmaakt.
Stap 4: Knip 4 centimeter van de onderkant van 4 bladeren van de Chinese kool.
Stap 5: Zet in ieder glas een koolblad.
Stap 6: Laat de koolbladeren 24 uur in het gekleurde water staan.
Wat er gebeurt: Planten hebben water en voedingsstoffen nodig, net als wij. Een plant heeft kleine buisjes die we xyleem noemen en die zuigen het water als een rietje van de wortels naar de kool. Dit proces heet capillaire werking. De watermoleculen gaan door de kleine buisjes heen, waardoor de plant de voedingsstoffen uit de aarde kan halen. Doordat je het water een kleurtje hebt gegeven, kun je zien hoe de capillaire werking precies werkt.
Termen & concepten
chemische reactie, chemische stoffen, hypothese, observeren, koolstofdioxide, vloeistof, dichtheid
Kerndoel(en) die behandeld worden:
42 - De leerlingen leren onderzoek doen aan materialen en natuurkundige verschijnselen, zoals licht, geluid, elektriciteit, kracht, magnetisme en temperatuur
Mad Science Experimenteer tube
De experimenteer tube is een uit de kluiten gewassen reageerbuis. Laat je fantasie maar gaan en experimenteer er op los. Maak eens een vloeistoflasagna thuis!